Ωκεάνιος γραμματισμός για όλους: οικολογία & εξερεύνηση Teach article

Author(s): Giulia Realdon
Translator(s): Σκόδρα Ελένη

Οι ωκεανοί καλύπτουν πάνω από το 70% της επιφάνειας του πλανήτη μας. Δοκιμάστε αυτές τις δραστηριότητες για να μάθετε περισσότερα σχετικά με το μεγαλύτερο βιότοπο στη Γη και πώς  επηρεάζει τις ζωές μας.

Εικόνα: John Turnbull/Flickr, CC BY-NC-SA 2.0

Οι αρχές του ωκεάνιου γραμματισμού (ΩΓ) δημιουργήθηκαν για να εξηγήσουν και να αναδείξουν την αμοιβαία αλληλεπίδραση μεταξύ ωκεανού και ανθρώπων.

Οι αρχές του ΩΓ

  1. Η Γη έχει έναν μεγάλο ωκεανό με πολλά χαρακτηριστικά γνωρίσματα.
  2. Ο ωκεανός και η ζωή στον ωκεανό διαμορφώνουν τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της Γης.
  3. Ο ωκεανός ασκεί σημαντική  επιρροή στον καιρό και το κλίμα.
  4.  Ο ωκεανός καθιστά τη Γη κατοικήσιμη.
  5. Ο ωκεανός υποστηρίζει μια μεγάλη ποικιλότητα ζωής και οικοσυστημάτων.
  6. Ο ωκεανός και οι άνθρωποι είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι μεταξύ τους.
  7. Ο ωκεανός σε μεγάλο βαθμό παραμένει ανεξερεύνητος.

Ίσως είναι δύσκολο να συλλάβουμε αυτήν την επιρροή όταν ζούμε μακριά από παράκτιες περιοχές, αλλά μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει αυτές τις απλές εκπαιδευτικές δραστηριότητες, που περιγράφονται σε αυτό το άρθρο (αρχές 4-7) και στο προηγούμενο (αρχές 1-3), για να βοηθήσει τους μαθητές να κατανοήσουν τη σημαντικότητα του ωκεανού.

Δραστηριότητα 1: Κατοικήσιμη Γη

Αρχή ΩΓ 4- Ο ωκεανός καθιστά τη Γη κατοικήσιμη

Η ατμόσφαιρα, κατά τα πρώιμα χρόνια, δεν περιείχε οξυγόνο μέχρι την εμφάνιση του φαινομένου της φωτοσύνθεσης από τους υδρόβιους μικροοργανισμούς, οι οποίοι άρχισαν  πρώτοι να παράγουν οξυγόνο, το οποίο αργότερα διαχύθηκε στην ατμόσφαιρα. Ο μετέπειτα σχηματισμός της στβάδας του όζοντος, μέσω της δράσης των ακτίνων UV στο οξυγόνο της ατμόσφαιρας, κατέστησε δυνατό τον αποικισμό της ξηράς από ζωντανούς οργανισμούς.

Έκτοτε, σχεδόν το μισό από το οξυγόνο της ατμόσφαιρας προέρχεται από τον ωκεανό. Ένα απλό πείραμα πάνω στη φωτοσύνθεση και την παραγωγή οξυγόνου, μας επιτρέπει να οπτικοποιήσουμε την παραγωγή αυτού του αερίου από τα υδρόβια φυτά.

Αυτή η δραστηριότητα διαρκεί περίπου 25 λεπτά: 15 λεπτά για να στηθεί ο εξοπλισμός και 10 λεπτά για παρατήρηση.

Αριστερά: διάγραμμα του στησίματος του εξοπλισμού για την παραγωγή οξυγόνου μέσω φωτοσύνθεσης στο νερό. Δεξιά: Φωτογραφία του στησίματος του εξοπλισμού.
Διάγραμμα: προσαρμογή από sciencequiz.net, Η εικόνα είναι ευγενική προσφορά της Giulia Realdon, CC BY NC

Υλικά

  • 1 μακρύς δοκιμαστικός σωλήνας (βακτηριολογικού τύπου)
  • 1 γυάλινο ποτήρι ή ποτήρι ζέσεως
  • Νερό βρύσης
  • Διττανθρακική σόδα (μαγειρική σόδα)
  • 1 κουταλάκι του γλυκού ή σπάτουλα
  • 1 κλαδάκι Elodea canadensis ή οποιοδήποτε άλλοφυτό ενυδρείου
  • Μια επιτραπέζια λάμπα φθορίου ή LED

Διαδικασία

  1. Ζητήστε από έναν μαθητή να γεμίσει τα ¾ του ποτηριού με νερό βρύσης (ή με εμφιαλωμένο μεταλλικό νερό σε περίπτωση που το νερό της βρύσης είναι υπερβολικά χλωριωμένο).
  2. Προσθέστε μια μικρή ποσότητα (στην άκρη του κουταλιού) μαγειρικής σόδας στο νερό και ανακατέψτε το διάλυμα.
  3. Γεμίστε τον δοκιμαστικό σωλήνα με νερό βρύσης.
  4. Βάλτε το κλαδάκι του φυτού μέσα στον δοκιμαστικό σωλήνα.
  5. Αναποδογυρίστε τον δοκιμαστικό σωλήνα, κλείνοντας τον με το δάχτυλο, ώστε να μην μπορούν να μπουν φυσαλίδες αέρα και τοποθετήστε τον κάθετα στο ποτήρι.
  6. Εκθέστε το φυτό απευθείας στο φως του ήλιου ή, ακόμα καλύτερα, σε μια λάμπα φθορίου ή LED.
  7. Μετά από λίγη ώρα, θα παρατηρήσετε φυσαλίδες αερίου να σχηματίζονται στα φύλλα και μαζί να σχηματίζουν μια μεγαλύτερη φυσαλίδα στο πάνω μέρος.

Συνήθως, η ποσότητα του παραγόμενου αερίου δεν είναι αρκετή για την ανίχνευση οξυγόνου. Αν χρησιμοποιηθούν περισσότερα κλαδάκια κάτω από μια χοάνη που τροδοφοτεί έναν δοκιμαστικό σωλήνα, τότε μπορεί να συλλεχθεί περισσότερο αέριο και να ελεγχθεί  αφαιρώντας τον δοκιμαστικό σωλήνα και τοποθετώντας μέσα σε αυτόν μια πυρακτωμένη παρασχίδα (μακρύ και λεπτό ξυλάκι): θα προκληθεί ανάφλεξη εξαιτίας της παρουσίας  οξυγόνου (αυτό πρέπει να γίνει από τον εκπαιδευτικό!).

Συζήτηση

Ρωτήστε τους μαθητές αν γνωρίζουν άλλους θαλάσσιους φωτοσυνθετικούς οργανισμούς, εκτός από τα υδρόβια φυτά (π.χ. φυτοπλαγκτόν και φύκια) και προτρέψτε τους να ανακαλύψουν τον ρόλο που παίζουν αυτά τα φυτά και οι  θαλάσσιοι οργανισμοί στην απομάκρυνση του ατμοσφαιρικού CO2 που βρίσκεται διαλυμένο στον ωκεανό.

Όπως λέει και το ρητό: «με κάθε δεύτερη ανάσα που παίρνεις, να ευχαριστείς τον ωκεανό!».

Δραστηριότητα 2: Μεσογειακά τροφικά πλέγματα

Αρχή ΩΓ 5- Ο ωκεανός υποστηρίζει μια μεγάλη ποικιλότητα ζωής και οικοσυστημάτων

Καλύπτοντας πάνω από το 71% της επιφάνειας της Γης, με μέσο βάθος σχεδόν 3,7 χλμ, ο ωκεανός είναι ο μεγαλύτερος βιότοπος στον πλανήτη μας, με νερό από χλιαρό έως κρύο (ή παγωμένο!), ρηχός ή βαθύς, με περιβάλλοντα που είτε τα βλέπει το φως του ήλιου είτε βρίσκονται πάντα στο σκοτάδι.

Προσφέρει καταφύγιο σε ζωντανούς οργανισμούς απίστευτης ποικιλότητας, από πολύ μικρού μεγέθους, όπως το νανοπλαγκτόν έως τεράστιους όπως η μπλε φάλαινα (το δεύτερο μεγαλύτερο ζώο που έχει ποτέ ζήσει στη Γη[1]).

Ας εξερευνήσουμε ένα παράδειγμα τροφικού πλέγματος στη Μεσόγειο Θάλασσα, με όλη της την περιπλοκότητα. Και μια τελική έκπληξη μάς περιμένει!

Αυτή η δραστηριότητα διαρκεί περίπου 30 λεπτά συν τον χρόνο που χρειάζεται για την προετοιμασία των ταμπελών και των κορδελών.

Εικόνα: Προσαρμογή από FAO

Υλικά

  • Διάγραμμα του τροφικού πλέγματος που θα μελετηθεί (π.χ. το παραπάνω)
  • Ένα ταμπελάκι για κάθε μαθητή, που θα έχει προετοιμαστεί από πριν, με τις φωτογραφίες και τις ονομασίες των μελών του τροφικού πλέγματος (Βλέπε το φύλλο εργασίας τροφικών πλεγμάτων), συν ένα επιπλέον ταμπελάκι κτενοφόρου (ζώο που μοιάζει με μικρή μέδουσας).
  • Κορδόνι ή παραμάνα για τα ταμπελάκια.
  • 25-30 κομμάτια κορδέλας περιτυλίγματος, περίπου 3 μέτρα μήκος, για την αναπαράσταση των ροών βιομάζας στο τροφικό πλέγμα

Διαδικασία

  1. Εξηγήστε τη δομή του θαλάσσιου τροφικού πλέγματος στους μαθητές.
  2. Δώστε σε κάθε μαθητή ένα ταμπελάκι εκτός από έναν και κρατήστε το ταμπελάκι του κτενοφόρου στην άκρη. Θα το δώσετε στον εναπομείναντα μαθητή αργότερα. Αν είναι απαραίτητο, εκτυπώστε περισσότερα ταμπελάκια.
  3. Βάλτε τους μαθητές, που έχουν ταμπελάκι, να σταθούν σε κύκλο σε έναν αρκετά μεγάλο χώρο. Ο μαθητής χωρίς ταμπελάκι στέκεται εκτός κύκλου στην παρούσα φάση.
  4. Εξηγήστε στους μαθητές πώς να συνδέσουν κάθε θηρευτή με τα θήραματα του, με τις κορδέλες (π.χ. το ζωοπλαγκτόν θα συνδεθεί με το φυτοπλαγκτόν, οι φάλαινες με τα μάκρο-πλαγκτόν και τα πελαγικά καλαμάρια, τα δελφίνια με τα μικρά παράκτια ψάρια, τα πελαγικά ψάρια και τα καλαμάρια).
  5. Μόλις το πλέγμα ολοκληρωθεί, εισάγετε έναν εξωτερικό παράγοντα που το μεταβάλλει, για παράδειγμα, η προσθήκη ενός ξένου είδους, όπως αυτό συμβολίζεται από το κτενοφόρο (ο μαθητής με το αντίστοιχο ταμπελάκι κάνει την είσοδο του).
  6. Εξηγήστε ότι τα κτενοφόρα είναι αδηφάγοι καταναλωτές ζωοπλαγκτόν (ο μαθητής με το ταμπελάκι του κτενοφόρου αφαιρεί όλες τις κορδέλες που συνδέονται με το ζωοπλαγκτόν, προκαλώντας ορατό αντίκτυπο στο τροφικό πλεγμα).
Τα ταμπελάκια και η χρήση κορδελών απεικονίζουν τη ροή της βιομάζας
Οι εικόνες είναι ευγενική προσφορά της Giulia Realdon, CC BY-SA

Συζήτηση

Συζητείστε με τους μαθητές τα αποτελέσματα της διαταραχής στο πλέγμα που μελετήθηκε, ενθαρρύνοντας τους να προτείνουν λύσεις για προβλήματα που προέκυψαν από τη συζήτηση. Μπορείτε, επίσης, να σκεφτείτε και άλλους παράγοντες που ασκούν πιέσεις στα θαλάσσια τροφικά πλέγματα (υπεραλίευση, ρύπανση κ.α.) και να οπτικοποιήσετε την επίδρασή τους,  

Δραστηριότητα 3: Αλληλεπίδραση

Αρχή ΩΓ 6- Ο ωκεανός και οι άνθρωποι είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι μεταξύ τους.

Αυτή πιθανότατα είναι η πιο σημαντική αρχή, καθώς αφορά τις περίπλοκες επιπτώσεις του ολοένα και αυξανόμενου ανθρώπινου πληθυσμού (πάνω από 8 δισεκατομμύρια το 2022), ο  οποίος αντλεί βιολογικούς και μη πόρους από τον ωκεανό, ενώ παράλληλα τον ρυπαίνει. Το πρόβλημα της ρύπανσης του ωκεανού από μικροπλαστικά, τα οποία μπορεί να είναι προέρχονται από πηγές που δεν το περιμένεις, αποτελεί ένα πολύ γνωστό παράδειγμα.

Μπορεί κανείς να βρει μια σειρά από εκπληκτικές δραστηριότητες σχετικά με τις κύριες επιπτώσεις του ανθρώπινου παράγοντα στον ωκεανό σε προηγούμενο τεύχος του Science in School, Ένας ωκεανός στο σχολικό εργαστήριο: διοξείδιο του άνθρακα στη θάλασσα, που πρόσφατα δημοσιεύτηκε από τους Carla Isabel Ribeiro και Ole Ahlgren.

Μια σχετική δραστηριότητα παρουσιάζει την επικίνδυνη επίδραση της οξίνισης του ωκεανού, στους θαλάσσιους ασβεστούχους οργανισμούς, δηλαδή στους οργανισμούς που διαθέτουν μέλη φτιαγμένα από ανθρακικό ασβέστιο (CaCO3), όπως μαλάκια, κοράλλια και κάποια φύκια. Στην πραγματικότητα, το διοξείδιο του άνθρακα που διαλύεται  στο θαλάσσιο νερό παράγει H2CO3, το οποίο απελευθερώνει ιόντα H+ και τα οποία με τη σειρά τους αντιδρούν με το διαλυμένο CO3 που χρησιμοποιείται από τους ασβεστούχους οργανισμούς για να χτίσουν τα κελύφη και της σκελετούς τους, κάνοντας έτσι τη διαδικασία πιο δύσκολη.

Αυτή η δραστηριότητα διαρκεί περίπου 15 λεπτά, συν τον χρόνο για συζήτηση.

Χημικές αντιδράσεις που έπονται της διάλυσης του CO2  στο νερό της θάλασσας
© 2012 Stephen Barker και  Andy Ridgwell, χρήση με την ευγενική συγκατάθεση

Υλικά (για κάθε ομάδα μαθητών)

  • Ένα μικρό γυάλινο μπουκάλι ή ποτήρι ζέσεως (περίπου 100-150 ml)
  • Ένα καλαμάκι
  • Αποσταγμένο (απιονισμένο) νερό. Δεν χρειάζεται να είναι εργαστηριακής ποιότητας, αρκεί το αποσταγμένο νερό για σιδέρωμα.
  • Υγρός δείκτης pH γενικής χρήσης
  • Χρωματική κλίμακα δείκτη
  • Όστρακα (ή τσόφλια αυγών) σε σκόνη
  • Ένα κουταλάκι του γλυκού

MΥλικά που χρησιμοποιούνται σε αυτήν τη δραστηριότητα
Η εικόνα είναι ευγενική προσφορά της Giulia Realdon, CC BY-NC

Διαδικασία

  1. Ζητήστε από τους μαθητές να γεμίσουν το μπουκάλι/ποτήρι με 2/3 απιονισμένο νερό.
  2. Στη συνέχεια, προσθέτουμε 10-12 σταγόνες δείκτη και ανακατεύουμε με ανάδευση του μπουκαλιού.
  3. Ζητήστε από τους μαθητές να παρατηρήσουν το χρώμα και να το συγκρίνουν με τη χρωματική κλίμακα (αναμένεται να είναι περίπου pH 7).
  4. Ένας μαθητής χρησιμοποιεί το καλαμάκι για να φυσήξει μέσα στο διάλυμα για 30 δευτερόλεπτα.
  5. Τότε οι μαθητές παρατηρούν την αλλαγή στο χρώμα και εκτιμούν την τιμή του pH.
  6. Μετά οι μαθητές προσθέτουν ένα- δυο κουταλάκια του γλυκού σκόνη από όστρακα και ανακατεύουν  το διάλυμα στροβιλίζοντας το.
  7. Ζητήστε από τους μαθητές να παρατηρήσουν τη νέα αλλαγή στο χρώμα.

Ζητήστε από τους μαθητές να εξηγήσουν αυτήν την αλλαγή χρώματος (οφείλεται στη χημική αντίδραση μεταξύ των ιόντων H+ και του CaCO3 των κονιορτοποιημένων οστράκων, η οποία προκαλεί αύξηση του pH, όπως αυτή απεικονίζεται με τον δείκτη).

Τέλος, ζητήστε από τους μαθητές να φανταστούν πώς οι ζωντανοί ασβεστοποιοί οργανισμοί (μαλάκια, κοράλλια κτλ) μπορούν να επηρεαστούν από την οξίνιση του ωκεανού.

Δραστηριότητα 4: χαρτογράφηση του βυθού

Αρχή ΩΓ 7- Ο ωκεανός σε μεγάλο βαθμό παραμένει ανεξερεύνητος.

Παραδόξως, γνωρίζουμε περισσότερα πράγματα για την επιφάνεια της Σελήνης και του Άρη παρά για τον πυθμένα της θάλασσας. Αλλά η κατανόηση του ωκεανού είναι κάτι περισσότερο από απλή περιέργεια: η προστασία και η βιώσιμη χρήση του ωκεανού απαιτούν βαθιά γνώση αυτής της τεράστιας και ακόμη μυστηριώδους περιοχής.

Ας αντιμετωπίσουμε το θέμα της εξερεύνησης του ωκεανού μέσω μιας εκπαιδευτικής δραστηριότητας πάνω στη χαρτογράφηση του βυθού με προσομοίωση της μελέτης της τοπογραφίας του θαλάσσιου πυθμένα με ηχοβολιστή;[2] Αυτή η τεχνολογία υπόσχεται να μας δώσει έναν χάρτη υψηλής ανάλυσης όλου του θαλάσσιου πυθμένα έως το 2030 (Μάθετε περισσότερα για το Seabed 2030 Project).

Αυτή η δραστηριότητα διαρκεί περίπου 30 λεπτά, συν τον χρόνο που χρειάζεται για την προετοιμασία του κουτιού με τον εικονικό βυθό.

Αριστερά: το καπάκι του κουτιού με ένα ξυλάκι που ανιχνεύει το βάθος σε κάθε κελί του πλέγματος. Δεξιά: ο εικονικός πυθμένας μέσα στο κουτί.
Η εικόνα είναι ευγενική προσφορά της Giulia Realdon, CC BY-NC

Υλικά (για κάθε ομάδα μαθητών)

  • Κουτί: ένα χαρτονένιο κουτί παπουτσιών που έχει προετοιμάσει εκ των προτέρων ο/η εκπαιδευτικός, με ένα εκτυπωμένο πλέγμα κολλημένο στο καπάκι του κουτιού, με τρύπες στο κέντρο του κάθε κελιού του πλέγματος που γίνονται με ατσάλινο καλαμάκι και έναν εικονικό πυθμένα στο κάτω μέρος φτιαγμένο με τουβλάκια LEGO.
  • Αρκετά ξύλινα καλαμάκια των 20 εκατοστών (οι αισθητήρες, θυμηθείτε να κόψετε τις αιχμηρές άκρες) με σήμανση κάθε εκατοστού με μαρκαδοράκι.
  • Εκτυπωμένος πίνακας για την καταγραφή των μετρήσεων
  • Ένας υπολογιστής με λογισμικό υπολογιστικών φύλλων για την εισαγωγή των δεδομένων και τον σχεδιασμό ενός τρισδιάστατου γραφήματος του ανάγλυφου (συμπληρώνεται από τους μαθητές, βλέπε το φύλλο Excel στο συνοδευτικό υλικό)
  • Ένα σύντομο βίντεο για τη χαρτογράφηση της τοπογραφίας του πυθμένα της θάλασσας
Παράδειγμα ενός τρισδιάστατου γραφήματος που προέκυψε από αυτήν τη δραστηριότητα

Διαδικασία

  1. Εκτυπώστε έναν πίνακα με τον ίδιο αριθμό κελιών με το πλέγμα στο καπάκι του κουτιού για καταγραφή των μετρήσεων βάθους.
  2. Ετοιμάστε ένα υπολογιστικό φύλλο με τον ίδιο αριθμό κελιών με τον εκτυπωμένο πίνακα και ένα δεύτερο παρόμοιο με το πρώτο, αλλά με προκαθορισμένο τύπο για τον υπολογισμό του ανάγλυφου του πυθμένα: ανάγλυφο του πυθμένα= βάθος κουτιού-μετρούμενο βάθος.
  3. Δείξτε στους μαθητές το βίντεο για να κατανοήσουν την τεχνική την οποία θα προσομοιώσουν.
  4. Δώστε σε κάθε ομάδα ένα κουτί, 2-3 αισθητήρες και έναν εκτυπωμένο πίνακα.
  5. Εξηγήστε στους μαθητές ότι το μοντέλο στοχεύει στην προσομοίωση της εξερεύνησης του πυθμένα της θάλασσας με ηχοβολισμό.
  6. Για να σχεδιάσουν την τοπογραφία της επιφάνειας, οι μαθητές θα ανιχνεύσουν τον πάτο του κουτιού με τα καλαμάκια εισάγοντας τα διαδοχικά σε όλες τις οπές του πλέγματος στο καπάκι του κουτιού.
  7. Οι μαθητές καταγράφουν τις μετρήσεις βάθους στον εκτυπωμένο πίνακα.
  8. Στη συνέχεια, οι μαθητές αντιγράφουν τα δεδομένα του πίνακα στο υπολογιστικό φύλλο και το χρησιμοποιούν για να δημιουργήσουν  ένα τρισδιάστατο γράφημα που θα τους επιτρέψει να απεικονίσουν (κατά προσέγγιση) την τοπογραφία του προσομοιωμένου πυθμένα της θάλασσας. Το γράφημα μπορεί επίσης να περιστραφεί για καλύτερη προβολή.

Συζήτηση

Μπορείτε να προκαλέσετε συζήτηση γύρω από το νόημα αυτού του είδους της έρευνας θέτοντας στους μαθητές τα ακόλουθα ερωτήματα: Γιατί, κατά τη γνώμη σας, είναι σημαντικό να μελετάμε την τοπογραφία του πυθμένα της θάλασσας; Ποιες άλλες εφαρμογές (καλές ή κακές) θα μπορούσε να έχει αυτή η τεχνική; Μεταξύ των πιθανών απαντήσεων συμπεριλαμβάνονται η δημιουργία καλύτερων ναυτικών χαρτών, η εξερεύνηση του πυθμένα για εξόρυξη πετρελαίου, αερίου και ορυκτών, η τοποθέτηση και επιδιόρθωση υποθαλάσσιων καλωδίων και η στρατιωτική χρήση.

Δραστηριότητα επέκτασης

Μπορείτε να προτείνετε μια ακόμη δραστηριότητα για τη Marie Tharp, επιστήμονα, η οποία με την αναπαράσταση του πυθμένα της θάλασσας με τη βοήθεια  ηχητικών δεδομένων σε ωκεάνιους χάρτες τις δεκαετίες του ’50 και του ’60, άνοιξε τον δρόμο για την ανάπτυξη της θεωρίας των τεκτονικών πλακών.

Εκείνη την εποχή, στις γυναίκες επιστήμονες δεν επιτρεπόταν η επιβίβαση σε ερευνητικά πλοία. Για τη Marie δεν υπήρχαν καν αναφορές στις περισσότερες δημοσιευμένες εργασίες, και έτσι έγινε η μη αναγνωρισμένη «μητέρα» της θεωρίας των τεκτονικών πλακών. Το Earthlearningidea έχει μια φανταστική δραστηριότητα πάνω σε αυτό το θέμα: Marie Tharp – μια γυναίκα επιστήμονας σε έναν ανδροκρατούμενο κόσμο.[3] Επιπλέον σχετικό υλικό μπορεί να βρει κανείς στις Πηγές.

Marie Tharp: η επιστήμονας που έκανε ορατό τον πυθμένα της θάλασσας χωρίς καν να επιβιβαστεί σε ερευνητικό πλοίο.
Εικόνα: Παρατηρητήριο Lamont-Doherty και ιδιοκτησία της Marie Tharp

Και μετά τι;

Αφού διεγείρετε το ενδιαφέρον των μαθητών για τον ωκεανό, μπορείτε να τους μιλήσετε για τη Δεκαετία Ωκεανολογίας για Βιώσιμη Ανάπτυξη 2021-2030 των Ηνωμένων Εθνών με το σύνθημα «η επιστήμη που χρειαζόμαστε για τον ωκεανό που θέλουμε». Η πρωτοβουλία έχει στόχο την προώθηση της επιστήμης, αλλά και τη σύνδεση των ανθρώπων με τον ωκεανό μας.

Η Δεκαετία Ωκεανολογίας για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη αποτελεί μια καλή ευκαιρία να εμπλακούν οι μαθητές σε περιβαλλοντικά προγράμματα που επικεντρώνονται στον ωκεανό, αξιοποιώντας την πρωτοβουλία της ΕΕ που ονομάζεται Δίκτυο Ευρωπαϊκών Γαλάζιων Σχολείων. Γαλάζιο Σχολείο είναι ένα σχολείο που αναπτύσσει ένα έργο με θέματα όπως ο ωκεανός, το κλίμα, το νερό, τη ρύπανση και την Ατζέντα 2030 και στο οποίο συμμετέχουν τουλάχιστον μία τάξη και ένας τοπικός εταίρος. Το σχολείο γνωστοποιεί το έργο στην τοπική κοινότητα και τεκμηριώνει τη διαδικασία μέσω της ιστοσελίδας του δικτύου, αποκτώντας έτσι το Πιστοποιητικό Ευρωπαϊκού Γαλάζιου Σχολείου. Μέσα από το έργο, ένα σχολείο μπορεί επίσης να δικτυωθεί με άλλα Γαλάζια Σχολεία στην Ευρώπη και πέρα από αυτήν, συνάπτοντας συνεργασίες με τα δίκτυα eTwinning και  Erasmus+. Μπορείτε κι εσείς να αιτηθείτε να γίνετε πιστοποιημένο Ευρωπαϊκό Γαλάζιο Σχολείο.

Περισσότερες πληροφορίες και ιδέες μπορεί κανείς να βρει στο A wave of European Blue Schools: Handbook for teachers[4] και στο Ocean literacy for all: a toolkit[5] της UNESCO.

Πρόσκληση για ένταξη ως  μέλος στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Γαλάζιων Σχολείων

Εικόνα: Maritime Forum, Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Acknowledgements

Η δραστηριότητα 4 και η δραστηριότητα επέκτασης βασίζονται σε φύλλα εργασίας από το Earthlearningidea.[2,3]

References

[1] Braucci G. et al (2023) A heavyweight early whale pushes the boundaries of vertebrate morphology. Nature 620: 824–829. doi: 10.1038/s41586-023-06381-1

[2] Φύλλο εργασίας για τη χαρτογράφηση του πυθμένα της θάλασσας: https://www.earthlearningidea.com/PDF/351_Sea_floor_mapping2.pdf

[3] Διδακτικός πόρος για τη Marie Tharp: https://www.earthlearningidea.com/PDF/353_Sea_floor_mapping4.pdf

[4] Copejans E et al. (2020) A Wave of European Blue Schools: Handbook for Teachers. European Commission, Directorate-General Maritime Affairs and Fisheries, Brussels.

[5] Santoro F et al. (2017) Ocean Literacy for All – A Toolkit. IOC/UNESCO and UNESCO Venice (IOC Manuals and Guides), Paris.

Resources

Author(s)

Η Giulia Realdon είναι βιολόγος, κάτοχος διδακτορικού διπλώματος στις επιστήμες της Γης.  Είναι πρώην καθηγήτρια φυσικών επιστημών και νυν εκπαιδευτική ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Camerino, εκπαιδευτικός μη-τυπικής εκπαίδευσης και εκπαιδεύτρια εκπαιδευτικών. Η Giulia είναι Πρέσβειρα του Scientix, μέλος της ιταλικής συντονιστικής επιτροπής του προγράμματος «Οι Φυσικές Επιστήμες στο Προσκήνιο (Science on Stage)» και υπεύθυνη εκπαίδευσης της EGU (Ευρωπαϊκή Ένωση Γεωεπιστημών) για την Ιταλία.

License

CC-BY

Related articles

Teach

Διατομή καλαμαριού: μια πρακτική δραστηριότητα για να μάθετε για την ανατομία των κεφαλοπόδων

Γνωρίζετε ότι ο εγκέφαλος του καλαμαριού έχει σχήμα ντόνατ ώστε ο οισοφάγος του να περνάει μέσα από αυτόν; Ή ότι το καλαμάρι έχει τρείς καρδιές; Εξερευνήστε τη συναρπαστική φυσιολογία του καλαμαριού με αυτή την πρακτική δραστηριότητα.

Biology, General science