Samochody odporne na wypadki, tokstyczny tusz do tatuażu i pierwsze laserowe światło rentgenowskie Understand article
Science in School publikowane jest przez EIROforum, porozumienie ośmiu największych Europejskich międzyrządowych organizacji naukowych (EIRO). Ten artykuł podsumowuje kilka z najnowszych informacji z EIRO.
CERN: Krótkie animacje do długo otwartych pytań
Czy uwierzyłbyś, że tajemnice, takie jak czarna materia, można wytłumaczyć w mniej niż pięć minut? Naukowcy z CERN wraz z animatorami z TED-Ed niedawno podjęli się tego wyzwania – a wyniki ich pracy można zobaczyć w dwóch nowych animacjach, które w kilka miesięcy po ich opublikowaniu zebrały ponad 700 000 odsłon.
W pierwszym wideo, zatytułowanym „Czy można stworzyć próżnię idealną?” pracownicy CERN – Rolf Landua i Anais Rassat – wyjaśniają w jaki sposób możemy wytworzyć próżnię na Ziemi, w jaki sposób powstają cząstki w próżni oraz w jakim stopniu Wszechświat jest uznawany za „pusty”, a w jakim za „pełny”.
Druga animacja, “Czy możemy stworzyć ciemną materię?”, zaprasza widzów aby dołączyli do poszukiwań zagadkowej materii, z której w 85% składa się Wszechświat. Nie wiemy z czego ciemna materia jest zbudowana, ani nie mieliśmy okazji na jej bezpośrednią obserwację, a jednak naukowcy wierzą, że bylibyśmy w stanie wytworzyć ją w Wielkim Zderzaczu Hadronów.
Obejrzyj wideo ‘Czy można stworzyć próźnię idealną?’ oraz ‘‘Czy możemy stworzyć ciemą materię?’ na stronie internetowej TED-Ed.
Znajdujące się w Genevie, w Szwajcarii, CERN jest największym na świecie laboratorium fizyki cząstek elementarnych.
(Image source: https://ed.ted.com)
EMBL: Edith Heard nowym Dyrektorem Generalnym EMBL
wybrana kolejnym
Dyrektorem Generalnym
EMBL
EMBL
W czerwcu Zarząd Europejskiego Laboratorium Biologii Molekularnej (EMBL) wybrało Edith Heard na stanowisko piątego Dyrektora Generalnego organizacji. Początek kadencji profesor Heard zaplanowano na 1 stycznia 2019 roku. Obecnie piastuje ona stanowisko dyrektora w Jednostce Genetykii i Biologii Rozwoju Instytutu Curie, będąc jednocześnie przewodniczącą Epigenetyki i Pamięci Komórkowej (Epigenetics and Cellular Memory) w Collège de France w Paryżu, we Francji.
“Czuję się bardzo zaszczycona, że otrzymałam możliwość przysłużenia się europejskiej nauce jako Dyrektor Generalny EMBL” powiedziała Edith Heard. „Jako głęboko zaangażowany obywatel Europy, będę promować naukową doskonałość i usługi dla społeczności naukowej, które promują EMBL” powiedziała.
Więcej informacji znajdziesz na stronie EMBL news website.
EMBL z siedzibą główną w Heidelbergu w Niemczech, jest głównym europejskim laboratorium zajmującym się podstawowymi badaniami z zakresu biologii molekularnej.
ESA: 500 nowych europejskich firm z kosmosu
Inwestując w młode firmy, Europejska Agencja Komsiczna (ESA) wspiera obecnie ponad 500 nowych przedsiębiorstw, które dostosowują technologię kosmiczną i usługi satelitarne do użytku na Ziemi. Od opieki zdrowotnej po produkcję, sport i rolnictwo, program transferu technologii ESA pozycjonuje Europę w czołówce innowacji.
Pośród tych start-up’ów znajduje się usługa dostarczania przesyłek dronami, opracowana przez przedsiębiorców w Portugalii; francuski start-up oferujący lepszą bezpośrednią komunikację z bazą dla pilotów samolotów i Wi-Fi dla urządzeń elektronicznych ich pasażerów; oraz niemiecka firma, która opracowała sposób leczenia infekcji bakteryjnych w ranach poprzez zastosowanie „zimnej plazmy”, która bazuje na eksperymentach prowadzonych na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
Pełną wersję notatki prasowej znajdziesz na stronie internetowej ESA.
ESA jest europejską bramą do kosmosu, z siedzibą główną w Paryżu, we Francji.
ESA
ESO: Mapowanie powierzchni gwiazd
Po raz pierwszy astronomowie odwzorowali ruch materiału na powierzchni gwiazdy innej niż Słońce. Mapa prędkości Antaresa, czerwonej gwiazdy olbrzyma, została wykonana dzięki Interferometrowi Bardzo Dużego Teleskopu (VLTI – Verz Large Telescope Interferometer) Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO – European Southern Observatory).
Co zaskakujące, mapa ujawniła burzliwy gaz o niskiej gęstości, ulokowany w większej odległości od gwiazdy niż oczekiwano, co wskazuje na to, że nieznanym procesem może być przenoszenie części materiału gwiazdowego.
VLTI jest wyjątkowym obiektem, łączącym światło z czterech Bardzo Dużych Teleskopów (VLT – Very Lagre Telescope), w celu utworzenia jednego wirtualnego teleskopu. Dzięki równoważnej mocy rozdzielczej lustra o średnicy do 200 metrów, VLTI może ujawnić drobne szczegóły znacznie wykraczające poza to, co można zobaczyć za pomocą pojedynczego teleskopu VLT.
Pełną wersję notatki prasowej znajdziesz na ESO website.
ESO jest czołową międzyrządową organizacją astronomiczną w Europie i najbardziej produktywnym naziemnym obserwatorium astronomicznym na świecie, z siedzibą główną w Garching, niedaleko Monachium w Niemczech i teleskopami w Chile.
ESO/K Ohnaka
ESRF: W jaki sposób tusz tatuażu podróżuje po ludzkim organizmie
Dla kogoś, kto chce zrobić nowy tatuaż, ważne jest, aby wybrać salon, w którym używane są sterylne igły. Jednak ile osób zastanawia się nad składem chemicznym samego tuszu do tatuażu? Nowe badanie podkreśliło, że zrozumienie potencjalnych zanieczyszczeń w tuszu do tatuażu jest równie niezbędne.
Badania, prowadzone przez naukowców z Niemiec i Europejskiego Ośrodka Synchrotronu Atomowego (ESRF – European Synchrotron Radiation Facility) skupiły się na analizie sposobu, w jaki tusz tatuaży podróżuje wewnątrz ludzkiego organizmu. Większość tuszy do tatuaży zawiera organiczne i nieorganiczne pigmenty, jednak to nie wszystko. Zawierają one również konserwanty i zanieczyszczenia, takie jak nikiel, mangan czy kobalt. Substancje te mogą być wchłaniane przez płyn limfatyczny lub krew, a następnie transportowane do węzłów chłonnych.
Badania dostarczyły pierwszych analitycznych dowodów na to, że pigmenty – w tym wszelkie toksyczne zanieczyszczenia – przemieszczają się w obrebię ciała w postaci nanocząsteczkowej. „Problem” – mówi Bernard Hesse, jeden z autorów badań – „[polega na tym], że nie wiemy w jaki sposób te nanocząsteczki reagują.”
Dwie linie eksperymentalne w ESRF miały kluczowe znaczenie dla przełomu w w badaniach, w które zaangażowali się również naukowcy z Niemieckiego Federalnego Instytutu Oceny Ryzyka (German Federal Institute for Risk Assessment) Uniwersytetu Ludwig-Maximilian i Narodowego Instytutu Metrologii Niemiec (National Metrology Institute of Germany).
Pełną wersję notatki prasowej znajdziesz na stronie internetowej ESRF.
Jeśli chcesz uzyskać więcej informacji na temat badań, przeczytaj oryginalne sprawozdanie z badań:
Schreiver I et al. (2017) Synchrotron-based ν-XRF mapping and μ-FTIR microscopy enable to look into the fate and effects of tattoo pigments in human skin. Scientific Reports 7: 11395. doi: 10.1038/s41598-017-11721-z
Mieszczące się w Grenoble, we Francji ESRF obsługuje najsilniejsze źródło promieniowania synchrotronowego w Europie.
StockSnap/pixabay.com
EUROfusion: JET – natchnienie dla muzyków
Największy tokamak JET (Joint European Torus) – flagowe urządzenie EUROfusion, jest nie tylko inspiracją dla naukowców, zajmujących się energią syntezy jądrowej, obecnie przyciąga również wyobraźnię muzyków. Zespół muzyki elektronicznej Poupées Électriques nagrał futurystyczne brzmienia reaktora termojądrowego na swój najnowszy album, który ukaże się wkrótce.
Założyciel zespołu, Carlos Arillo poszukiwał dźwięków, które poruszały temat futuryzmu, kiedy wpadł na dobrą przyjaciółkę, Anę Manyanares, naukowca z JET. Ana przekonała Carlosa, że tokamak byłby idealną inspiracją. „Zabrakło mi słów przy bogactwie dźwiękowym JET. Pochodzą one z szerokiego zakresu częstotliwości i charakteryzują się bardzo dynamiczną zmiennością” mówi Carlos. Termin „fuzji” w muzyce zyskał tym samym zupełnie nowe znaczenie!
EUROfusion zarządza europejskimi działaniami badawczymi w dziedzinie syntezy jądrowej oraz finansuje je w celu wykorzystania energii termojądrowej do 2050 r. W skład konsorcjum wchodzi 30 członków z 26 krajów Unii Europejskiej, a także z Szwajcarii i Ukrainy.
EUROfusion/Privatne
European XFEL: pierwsi użytkownicy laserów rentgenowskich
Pierwsi użytkownicy rozpoczęli właśnie esperymenty z nowym międzynarodowym laserem rentgenowskim w Eiropean XFEL. W pierwszym okresie czasu wiązki, w sumie 14 grup z całego świata, liczących do 80 uczestników podróżuje do nowego ośrodka badawczego. Do marca 2018 roku każda grupa będzie dysponowała przez około 5 dni, po 12 godzin każdy, dostępem do instrumentów FXE i SPB/SFX aby przeprowadzić eksperymenty.
Instrument FXE umożliwi badanie niezwykle szybkich procesów. Będzie można stworzyć „filmy molekularne” pokazujące postęp reakcji chemicznych. Pierwsze eksperymenty przeprowadzone w FXE obejmują wykorzystanie różnych metod spektroskopii do śledzenia ultraszybkich reakcji i ruchu elektronów w cząsteczkach modelowych, badanie organicznych diod emitujących światło oraz badanie rekombinacji azotu i tlenu w mioglobinie białka mięśniowego.
Instrument SPB/SFX zostanie wykorzystany do lepszego zrozumienia kształtu i funkcji biomolekuł, takich jak białka, które w innym przypadku są trudne do zbadania. Kilka pierwszych eksperymentów na tym instrumencie skupia się na sposobach zmniejszenia ilości cennej próbki używanej do badania procesów biologicznych. Inne grupy badają struktury biologiczne, między innymi wirusy, oraz procesy, takie jak rozszczepianie cząsteczek wody w procesie fotosyntezy.
Do końca przyszłego roku planowane jest udostępnienie użytkownikom większej ilości instrumentów.
European XFEL jest jednostką badawczą ulokowaną w Hamburgu, w Niemczech. Jego niezwykle intensywne promienie rentgenowskie są wykorzystywane przez naukowców z całego świata.
European XFEL
ILL: Neutrony liderem w dziedzinie zoptymalizowanych samochodów odpornych na wypadki
Stal borowa jest niezwykle wytrzymałą formą stali, stosowaną w różnych gałęziach przemysłu. Jest to szczególnie atrakcyjny materiał dla przemysłu motoryzacyjnego, z uwagi na zmniejszoną masę pojazdu oraz zwiększone bezpieczeństwo pasażerów, które zapewnia.
Jednak naukowcy z Instytutu Laue-Langevin (ILL) znaleźli silną korelację pomiędzy naprężeniem szczątkowym w stali a zgrzewaniem punktowym – ważnym procesem łączenia metali w produkcji pojazdów silnikowych.
W badaniach wykorzystano eksperyment dyfrakcji neutronów, przeprowadzony w ILL na instrumencie SALSA. Odkrycia wskazują na potrzebę opracowania alternatywnych metod spawania, które będą miały mniej szkodliwy wpływ na stal borową i pozwola na wydłużenie żywotności tego materiału, zapewniając jednoczeście większe bezpieczeństwo pasażerów w mocniejszych, a jednocześnie lżejszych pojazdach.
Mieszczący się w Grenoble, we Francji, ILL jest międzynarodowym centrum badawczym, przodującym w tematyce nauki i technologii neutronów.
ILL
EIROforum
EIROforum łączy zasoby, jednostki oraz wiedzę naukową swoich organizacji członkowskich aby wspierać europejską naukę w osiągnięciu jej pełnego potencjału.
Dowiedz się więcej przeglądając listę artykułów powiązanych z EIROforum in Science in School bądź też przejdź od razu do nowych artykułów EIRO.
