Nauczyciele przedmiotów przyrodniczych przykuwają uwagę Inspire article

Tłumaczenie: Grzegorz Glubowski. Nauka nie zna granic - podobnie Science on Stage [Nauki Przyrodnicze na Scenie], organizacja zrzeszająca europejskich nauczycieli przedmiotów przyrodniczych. Eleanor Hayes uczestniczyła w międzynarodowym festiwalu.

Zarówno Science in School, jak i zrzeszenie nauczycieli Science on Stage, istnieją dzięki inicjatywie EIROforum^w1, dlatego będąc reprezentantem zarówno EIROforum, jak i Science in School, z wielką przyjemnością uczestniczyłam w międzynarodowym festiwalu nauczania Science on Stage^w2 w kwietniu 2011. Gdzie łatwiej o znalezienie pomysłów na nauczanie, by dzielić się nimi z wami, nasi czytelnicy, aniżeli podczas festiwalu, w którym uczestniczy 350 nauczycieli przedmiotów przyrodniczych, wyselekcjonowanych z całej Europy, dla swoich inspirujących pomysłów?

Europejski aspekt jest jedną z tych cech, które czynią z Science on Stage wydarzenie wyjątkowe. Jak wyjaśnił to Jörg Gutschank z Niemiec: „Będąc wśród ludzi z tak wielu krajów zobaczysz dużo więcej, niż we własnym kraju podczas konferencji metodycznych.” Helle Houkjaer z Danii dodał: „Najwięcej przyjemności sprawiło mi wymienianie pomysłów z kolegami z innych krajów i dyskutowanie nad różnym traktowaniem tych samych tematów.”

Festiwal miał miejsce w szkole średniej Ørestad, w Kopenhadze, w Danii. Otworzoną w 2006 roku szkołę wizytują goście z całego świata, chętni poznania istoty nauczania w otwartych przestrzeniach i zobaczenia architektury, stworzonej dla takiego nauczania.

Podczas festiwalu, który odbył się w wakacje, targi zajęły otwarte przestrzenie na wszystkich pięciu piętrach, w których nauczyciele z 22 krajów europejskich prezentowali 239 projektów dotyczących nauczania oraz wymieniane były pomysły i doświadczenia. Przy tak dużej liczbie projektów, każdy mógł znaleźć dla siebie inspirację do przemyśleń w domu.

Christian Selchow z Niemiec zamierza wypróbowywać to, czego nauczył się przy stoisku czeskim: Uczniowie Zdenka Polaka umieścili przed obiektywem cyfrowego aparatu fotograficznego filtr podczerwieni, aby obrazować promieniowanie podczerwone i badać jak reagują na nie różne materiały^w3. „Wygląda to zachęcająco, już dostałem wszystkie materiały, na których mogę pracować razem z moimi uczniami – wszyscy będziemy w tej samej fazie doświadczenia”, wyjaśnia Christian.

Siri Krogh z Norwegii naucza pierwszy rok. „Wrócę do domu z mnóstwem prostych pomysłów, które mogę wypróbować od ręki. Na przykład projekt dotyczący fizyki zabawek, którego autorem jest Katerina Lipertova z Republiki Czeskiej^w3, a polegający na budowaniu małych ruchomych zabawek z materiałów pochodzących z recyklingu – prostych i niedrogich.”

Odbyło się ogółem ponad 30 warsztatów i zajęć pokazowych prowadzonych przez nauczycieli i ekspertów w nauczaniu przedmiotów przyrodniczych^w3. Paul Nugent, jeden z organizatorów Science on Stage w Irlandii stwierdził: „Zajęcia pokazowe były wybitne – rzeczywiście przydatne, praktyczne pomysły nauczania, które można by spożytkować natychmiast. Szczególnie spodobał mi się pokaz hiszpański zatytułowany ‘Listening to gravity’ [Słuchanie grawitacji].

Catherine Tattersall z Irlandii, której nowatorski projekt wykorzystujący hydroponiczne kule otrzymał nagrodę (zobacz obok), była zafascynowana warsztatami Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA)^w3 dotyczących przygotowywania eksperymentów do przeprowadzenia na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Razem z Shamim Hartevelt’em (ESA), zamierzają użyć tych kul do badań nad wzrostem roślin w braku ciążenia. „Byłabym najbardziej niesamowitym nauczycielem na Ziemi, jeżeli mogłabym przenieść naukowy projekt szkolny w kosmos,” entuzjazmowała się.

Uczestnicy lekcji pokazowej Angeli Köhler zatytułowanej ‘Chocolate science’^w3 [Czekoladowa nauka] wiele się dowiedzieli, podobnie i ona sama. „Ludzie zadawali wiele pytań na temat projektu, dyskutowaliśmy o sytuacji w ich krajach oraz o tym, jak mój projekt mógłby zostać tam wykorzystany.”

Bez wątpienia, całkowicie bezpłatny udział w festiwalu, był dla wszystkich 350 uczestników inspirującym doświadczeniem, które wzbogaci ich nauczanie. Jest to wszakże ledwie wierzchołek góry lodowej, bo każdy z nich został wybrany spośród najbardziej innowacyjnych nauczycieli w swoim kraju, a wszyscy oni zabiorą do domu pomysły, którymi podzielą się ze swoimi kolegami.

Helle Houkjaer już planuje: „Tworzymy w naszej społeczności zespół, z jednym albo dwoma nauczycielami z każdej szkoły. Na następnym naszym spotkaniu mogę opowiedzieć czego tutaj się dowiedziałem.”

Kiedy rozmawiałam z irlandzczykami, także planowali podzielić się niektórymi pomysłami z festiwalu – nie tylko ze swoimi irlandzkimi kolegami, ale też ze wszystkimi nauczycielami entuzjastami. Tak jak po każdym festiwalu Physics on Stage i Science on Stage, przygotują dostępną do pobrania księgę demonstracji i pomysłów nauczania, zawierającą zdjęcia i instrukcje, jak też nagranie wideo 50 eksperymentów^w4. Zespół ten planuje również warsztaty, by podzielić się z irlandzkimi nauczycielami pomysłami w bardziej bezpośredni sposób.

Think Ing, powołane przez niemieckie Stowarzyszenie Pracodawców Przemysłu Metalurgicznego i Elektrycznego (Gesamtmetall), zamierza podnieść poziom nauczania przedmiotów ścisłych w Niemczech – i wspiera nie tylko program niemiecki, ale też Science on Stage Europe. Jak wyjaśnia Wolfgang Gollub z Think Ing: „Aby poprawić nauczanie w Niemczech, trzeba rozejrzeć się w Europie, zajrzeć za ogrodzenia i spróbować zebrać najlepsze pomysły dotyczące nauczania przedmiotów przyrodniczych.” Z pomocą Think Ing, zespół niemiecki również będzie publikował swoje ulubione eksperymenty i projekty^w5.

Naśladując model opracowany przez Science on Stage Germany (Hayes, 2010), Antonio Gandalfi z Włoch ma nadzieję na potrzymanie, w pewnym stopniu, rozmachu międzynarodowego festiwalu przez zapraszanie nauczycieli Science on Stage z innych krajów do przeprowadzenia lekcji pokazowych dla nauczycieli włoskich.

Rozmach jest cechą charakterystyczną Science on Stage. Następny festiwal, w 2013 roku, będzie ponadgranicznym wydarzeniem, którego gospodarzami będą przylegające do siebie miasta: Frankfurt nad Odrą (Niemcy) i Słubice (Polska). W okresie poprzedzającym, odbędzie się wiele festiwali narodowych, konkursów, warsztatów i innych wydarzeń, dla wybrania uczestników. Jeśli chciałbyś dołączyć zespołu Science on Stage, wymieniać pomysły i inspiracje z kolegami z całej Europy, skontaktuj się ze swoim krajowym organizatorem za pośrednictwem strony internetowej Science on Stage Europe^w2. Może nawet będziesz reprezentować swój kraj w 2013 roku!

Zwycięskie projekty

Zwycięzcami byli wszyscy uczestnicy międzynarodowego festiwalu Science on Stage. Zostali oni wyselekcjonowani spośród tysięcy nauczycieli z całej Europy ze względu na swoje nowatorskie pomysły. Były też wszakże nagrody dla niektórych, szczęśliwych uczestników.

EIROforum, jako pomysłodawca Science on Stage, ponownie ufundował trzy nagrody: pobyt i udział w szkoleniu zorganizowanym dla nauczycieli przez EIROforum^w6 w październiku 2011, w szkoleniu w CERN^w7 oraz w warsztatach dla nauczycieli zorganizowanych przez EMBL ELLS^w8. Co więcej, Intel ufundował pięć szczodrych nagród: jedną w wysokości US$2000 i cztery po US$1000.

Jako członkowie komitetu przyznającego nagrody, Helle Houkjaer i ja uzgodniliśmy pięć kryteriów przyznania nagrody projektowi.

• Czy jest on nowatorski?
• Czy jest on użyteczny w nauczaniu przedmiotów przyrodniczych?
• Czy posiada walory edukacyjne?
• Czy inni nauczyciele mogą go łatwo powtórzyć?
• Czy można go zrealizować przy minimalnych środkach?

Jak zwykle, nie wszyscy zwycięzcy musieli sprostać wszystkim wymienionym kryteriom. Było bardzo trudno wyselekcjonować osiem spośród tak wielu wybitnych projektów. Po długich dyskusjach, Helle, Jörg Gutschank (Niemcy), Fernand Wagner (Luxemburg), Michalis Hadjimarcou (Cypr), Alison Alexander (UK), Anders Blomqvist (Szwecja), Ulrich Johan Kudahl (Dania) i ja wyłoniliśmy osiem zwycięskich projektów.

Nagroda firmy Intel (US$2000) – Michael Vollmer i Kalus-Peter Möllmann z Niemiec, za projekt ‘High speed / low speed’ [Zjawiska fizyczne w zwolnionym tempie] ułatwiający zrozumienie fizyki zjawisk tak odmiennych jak: łamanie spaghetti i eksplodowanie balonów, przy wykorzystaniu niedrogich, szybkich kamer.

Nagroda firmy Intel (US$1000) – Catherine Tattersall z Irlandii, za jej projekt ‘Colourful science – introducing aqua beads’ [Kolorowa nauka – próby stosowania magicznych koralików], w którym dla eksperymentów z fotosyntezą hodowała glony na hydroponicznym podłożu żelowych kulek, nasączonych uniwersalnym roztworem wskaźnikowym dla testów pH, jak też opracowała wiele innych nowatorskich zastosowań dla hydroponicznych kulek. Autorka ma nawet nadzieję wysłać eksperyment w kosmos, przy pomocy Europejskiej Agencji Kosmicznej (zobacz powyżej).

Nagroda firmy Intel (US$1000) – Imma Abad i Pere Compte z Hiszpanii za ‘Thermoelectric solar energy’ [Termoelektryczna energia ze Słońca], w którym uczniowie poznawali technologie przetwarzania energii słonecznej, a następnie projektowali, przygotowywali i budowali samodzielnie prototypy i eksperymenty by poznać, jak możemy wykorzystywać energię słoneczną bez stosowania ogniw fotowoltaicznych.

Nagroda firmy Intel (US$1000) – Ida Regl z Austrii za ‘Cosmi wants to know’ [Cosmi chce wiedzieć], rozwinięcie jej również autorstwa ‘Sunny side up project’, który otrzymał nagrodę podczas Science on Stage 2 w 2007 roku. Od tego czasu projekt poszerzył się, obejmuje czteroletni cykl nauki w szkole podstawowej i szkoła – razem z uczniami, rodzicami, władzami lokalnymi i naukowcami z uniwersytetu –zbudowała planetarną ścieżkę. Goście mogą nawet wypożyczać dla siebie plecaki, wypełnione małymi zestawami doświadczalnymi, mającymi pomóc im podczas przechadzki przez Układ Słoneczny. Więcej informacji i instrukcje przeprowadzenia eksperymentów jest dostępnych na stronie projektu^w9.

Nagroda firmy Intel (US$1000): Olaf Gutschker z Niemiec, za ‘Physics from the inside out’ [Fizyka od podszewki], projekt który z wykorzystaniem prostego wyposażenia demonstruje obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego.

Jan Pavelka i Ondrej Pribyla z Republiki Czeskiej otrzymali za swój projekt ‘See the sound, hear the light’ [Zobacz dźwięk, usłysz światło] nagrodę EIROforum. Wykorzystali światło by w pociągający, aktorski sposób ułatwić nam rozumienie podstawowych pojęć akustyki.

Za ‘From rainbows to the chemistry of colours’ [Od tęczy do chemii kolorów], wykorzystujący wykonany domowymi środkami aparat do demonstrowania przyczyn, dla których tęcza przybiera swój charakterystyczny łukowaty kształt, Elias Kalogirou z Grecji otrzymał nagrodę CERN.

W obecnym Międzynarodowym Roku Chemii, nauczyciel chemii Gianluca Farusi z Włoch otrzymał nagrodę ELLS za obszerny, interdyscyplinarny projekt: ‘Studying chemistry with Pliny the Elder’ [Studiowanie chemii z Pliniuszem Starszym], w którym jedno z ćwiczeń prowadziło do otrzymania przez uczniów telinum, perfum używanych przez Julisza Cezara.

By więcej dowiedzieć się o tutaj wymienionych i o wszystkich innych projektach, warsztatach i lekcjach pokazowych zobacz ich streszczenia, umieszczone w programie festiwalu^w3.

Moi koledzy z EIROforum, CERN i EMBL z radością będą gościli nagrodzonych na prowadzonych przez siebie warsztatach, podczas których będzie sposobność rozwinięcia ich pomysłów, we współdziałaniu z pracownikami nauki i innymi wyjątkowymi nauczycielami przedmiotów przyrodniczych. Gratulujemy zwycięzcom, oraz wszystkim 350 uczestnikom międzynarodowego festiwalu Science on Stage. Mam nadzieję spotkać niektórych z was, naszych czytelników, podczas kolejnego festiwalu.

References

• Hayes E (2010) Science on Stage: sharing teaching ideas across Europe. Science in School 16: 2-5.

Web References

• w1 – EIROforum jest partnerstwem ośmiu największych europejskich międzyrządowych organizacji oraz wydawcą Science in School. Zobacz: www.eiroforum.org
• w2 – By więcej dowiedzieć się o Science on Stage Europe, zobacz: www.scienceonstage.eu
  • By poznać swój kontakt narodowy, kliknij na ‘National activities’, a później na ‘Science on Stage countries’.
• w3 – Streszczenia wszystkich projektów, warsztatów i lekcji pokazowych są zamieszczone w programie festiwalu na stronie: www.scienceonstage.eu/?p=3_2
• w4 – By ściągnąć bezpłatnie księgi demonstracji i pomysłów, wybranych przez zespół irlandzki z poprzednich festiwali Science on Stage i Physics on Stage zajrzyj na www.scienceonstage.ie
• w5 – Publikacja zawierająca faworyzowane przez zespół niemiecki eksperymenty i projekty będzie dostępna bezpłatnie na stronie: www.scienceonstage.de
• w6 – Między 9-12 października 2011, EIROforum, wydawca Science in School, będzie oferował europejskim nauczycielom przedmiotów przyrodniczych bezpłatny, trzydniowy kurs zatytułowany ‘Physics and chemistry of life’ [Fizyka i Chemia życia]. Więcej na: http://tinyurl.com/eiroschool
  • By poczytać o pierwszej szkole dla nauczycieli zorganizowanej przez EIROforum, zobacz:
  • Hayes (2010) Teachers and scientists face to face: the first EIROforum teacher school. Science in School 14: 6-9.
• w7 – CERN, największe na świecie laboratorium cząstek elementarnych i członek EIROforum, oferuje kursy dla nauczycieli przedmiotów przyrodniczych w języku angielskim lub w językach narodowych, trwające od 3 dni do 3 tygodni. Informacja na stronie: http://education.web.cern.ch/education/Welcome.htm
  and
  CERN (2009) Particle physics close up: CERN high-school teachers programme. Science in School 13: 4-5.
• w8 – Mający siedzibę w European Molecular Biology Laboratory (EMBL, członek EIROforum), ELLS jest obiektem edukacji przyrodniczej ułatwiającym kontakt nauczycieli szkół średnich ze środowiskiem naukowym EMBL, sprzyjającym wymianie wzajemnej pomiędzy europejskimi nauczycielami szkół średnich i pracownikami naukowymi. Więcej detali na stronie: www.embl.org/ells
• w9 – Więcej na temat projektu ‘Cosmi wants to know’, w tym instrukcje do eksperymentów planetarnych na stronie: www.cosmi.at

Institutions

Science on Stage

Author(s)

Dr Eleanor Hayes jest redaktorem naczelnym Science in School. Studiowała zoologię w Oksfordzie oraz obroniła pracę doktorską w dziedzinie ekologii owadów. Później jakiś czas pracowała w administracji uniwersyteckiej zanim przeniosła się do Niemiec, do wydawnictwa naukowego. Początkowo było to wydawnictwo przedsiębiorstwa bioinformatycznego, a później towarzystwa naukowego. W 2005 roku przeniosła się do European Molecular Biology Laboratory [Europejskiego Laboratorium Biologii Molekularnej], by zapoczątkować Science in School.

License

CC-BY-NC-ND

Download

Download this article as a PDF