Nauki ścisłe na antenie radiowej Inspire article

Tłumaczenie Marzena Bar. Marco Martucci wyjaśnia Eleanor Hayes co wspólnego ma nauczanie przedmiotów ścisłych z dziennikarstwem radiowym.

Czy kiedykolwiek wyjaśniając jakieś interesujące zagadnienie swoim uczniom, nie przyszło ci do głowy, by przekazać tą wiedzę dalej? Pomóc zrozumieć całemu światu, o co tak naprawdę w nim chodzi? Wyjaśnić, co sprawia, że budowa komórki jest fascynująca; dlaczego fizyka Newtona jest potrzebna, żeby polecieć na Marsa lub co ma wspólnego chemia z wyciekiem ropy? Marco Martucci właśnie tak zrobił. Połączył pracę nauczyciela z własną cotygodniową audycją radiową.

Jak do tego doszło?

Po ukończeniu chemii w Zurychu ( Szwajcaria), Marco rozpoczął pracę w przemyśle chemicznym. Jednak cały czas czuł, że to nie jest to, co chciałby robić w życiu. „ Jestem osobą komunikatywną; lubię opowiadać, wyjaśniać. Pracując tam nie miałem ku temu możliwości. Był to interesujący, ale jednak zamknięty świat” Marco uważał, że praca w szkole może być bardziej satysfakcjonująca. I nie mylił się. Już po przekwalifikowaniu rozpoczął pracę jako nauczyciel przedmiotów ścisłych w gimnazjum. „Wolę uczyć w tej grupie wiekowej niż starszych uczniów. Mogą pracować nad kilkoma tematami, nie są ograniczeni tylko do biologii, chemii lub fizyki. Są otwarci na wiedzę, ciekawi, a mi z kolei sprawia to ogromną przyjemność”.

Marco zaczął pisać artykuły do gazety wydawanej w Ticino – jedynego kantonu w Szwajcarii, w którym włoski jest językiem urzędowym. Naturalnie, pisał o chemii, ale też o dwóch innych swoich pasjach – naturze i współczesnej nauce. Jego artykuły zyskały popularność i wkrótce skontaktowano się z nim, aby wykorzystał swój talent także w innym medium: w radiu. Zaproponowano mu prowadzenie własnej audycji. Każdego tygodnia miał więc do dyspozycji siedem minut, aby tematem dnia nauczyć, oczarować i przyciągnąć publiczność.

Przez ostatnie 15 lat prowadzenia audycji: ‘La scienza, la natura, le cose’ (Nauka, natura i cała reszta)^w1, Marco przybliżył słuchaczom takie tematy jak chemia, natura, astronomia, energia jądrowa, komórki macierzyste, zmiana klimatu, organizmy modyfikowane genetycznie, wyciek ropy w Zatoce Meksykańskiej, a także wiele, wiele innych. „Uważam, że to sprawa priorytetowa, aby nasze społeczeństwo było dobrze poinformowane w sprawach nauki, ponieważ obecnie można napotkać wiele wprowadzających w błąd informacji. To niewiarygodne, w jak wielu rzeczach ludzie się mylą! Marco robił więc wszystko, żeby to zmienić – nie tylko poprzez nauczanie, ale także przez radiowe odbiorniki” Zdecydowanie udało mu się to. W 2002 roku został odznaczony przez Szwajcarską Akademię Nauk nagrodą Prix Media w kategorii dziennikarstwo naukowe.

Jednakże, pomimo swoich szerokich zainteresować i imponującej wiedzy, Marco nie jest ekspertem w każdej dziedzinie. Na szczęście, ma wielu znajomych – w instytucjach badawczych, na uczelniach oraz w przemyśle. „Bezpośredni kontakt z tymi ludźmi jest bardzo ważny dla dziennikarza, ale także niezwykle użyteczny dla mojej pracy w szkole. Jest to wielkie dobro dla nauczyciela, a więc i jeden z powodów, dla którego dyrektor pozwala mi na pracę w radiu. W końcu np. nauczyciele muzyki często grają w orkiestrach – podobnie jest w moim przypadku. Istnieje synergia pomiędzy moimi dwoma zajęciami. Ryzykiem w pracy nauczyciela jest nie nadążanie za wszystkimi nowościami w swojej dziedzinie, szczególnie w naukach ścisłych. Ale moja praca w radiu sprawia, że jestem „na czasie” umożliwiając mi przedstawianie nowatorskich badań dla moich uczniów Podoba im się to, ponieważ słyszą o czymś w telewizji, a w następnym tygodniu rozmawiają o tym na lekcjach”.

Sam program nauczania nie jest zbyt aktualny, więc wprowadzanie nowinek naukowych na lekcjach może stanowić problem” Marco twierdzi jednak, że można coś zrobić. Wystarczy odrobina wyobraźni oraz odpowiednie materiały. „Na przykład Science in School (Przedmioty ścisłe w szkole) to naprawdę bardzo dobre czasopismo”.

Nie sposób się nie zgodzić. Marco od dawna jest fanem materiałów produkowanych przez EIROforum^w2, (wydawcę Science in School) oraz przez ich członków. ”W 2002 roku, EIROforum wyprodukowało świetną pomoc dla nauczycieli – Couldn’t be without it^w3 (Nie dasz rady bez tego) – ukazującą związek pomiędzy współczesną nauką, a rzeczami codziennego użytku jak płyty CD czy lasery, a także dostawą energii I sprzętem medycznym. Europejska Agencja Kosmiczna również produkuje bardzo dobre materiały dla nauczycieli. W zeszłym tygodniu wykorzystaliśmy podczas lekcji parę materiałów Międzynarodowej Stacji Kosmicznej^w4”

Właśnie rozmawiamy w czasie przerwy na lunch podczas konferencji w Europejskim Laboratorium Biologii Molekularnej^w5. Konferencja jest poświęcona płci i wszystkiemu, co jej dotyczy. Marco zbiera materiały do swojej audycji a także na potrzeby lekcji, a ta konferencja dostarcza ku temu możliwości. W końcu mówi o wszystkim, co związane z ewolucją płci, obojnactwem oraz różnicami pomiędzy mózgiem kobiety i mężczyzny.

Obecnie mamy do czynienia wręcz z bogactwem dostępnych materiałów, pytam więc Marco: Jak wybierasz tematy do swojej audycji?

„Pomysły przychodzą mi do głowy w czasie oglądania wiadomości o najnowszych odkryciach, ale czasami decyduję się wyjaśnić jakiś temat, chociaż niekoniecznie jest on nowy. Robię to, ponieważ czuję, że ludzie powinni wiedzieć więcej, chociażby o komórkach. Cały czas jednak szukam nowych tematów. Zarówno jako nauczyciel jak i dziennikarz, „moja antena” jest zawsze włączona – 24 godziny na dobę. Na szczęście, moja żona jest bardzo wyrozumiała!”

Do kogo Marco kieruje swoją audycje?

Kiedy jesteś w radiu, nigdy nie wiesz kto jest po drugiej stronie, kto jest twoim odbiorcą. To może być naukowiec, zwykły człowiek, a nawet dziecko. Staram się więc opowiedzieć historię, która będzie zrozumiała bez konieczności bycia protekcjonalnym, ale przede wszystkim musi być ona naukowo dokładna. Jeśli zamierzam mówić o czymś, w czym nie jestem ekspertem – proszę pamiętać, że jestem tylko chemikiem – konsultuje się ze specjalistami. Jeśli wiec jest to możliwe, kontaktuje się z naukowcem albo przynajmniej z rzecznikiem prasowym instytucji naukowej. Chcę się upewnić, że to co mówię jest poprawne. Jeśli nie mogę tego sprawdzić, nie mówię o tym”.

Gdyby tylko wszyscy dziennikarze byli tak skruptulatni. Być może więcej nauczycieli spróbuje swoich sił w radiu?

Download

Download this article as a PDF