Welkom bij het drieëntwintigste nummer van Science in School Editorial article
Photolab
Wiskundige Marcus du Sautoy legt in ons feature article uit dat wiskunde overal om ons heen is – en dit kan de sleutel zijn voor spannende lessen.
X en Y – algebra of geslachtschromosomen? We hebben lang gedacht dat het eenvoudig in elkaar zat – XX = vrouw, XY = man – maar waarom vallen er dan zoveel mensen buiten, mensen die eigenschappen vertonen van beide seksen?
Twee wetenschappers die zich bezig houden met interseksualiteit leggen uit dat het antwoord te maken heeft met anatomie, genetica en homonen. Genetica speelt mogelijk ook een centrale rol bij een andere kwestie: kanker. Wetenschappers van het EMBL hebben ontdekt dat sommige vormen van kanker kunnen worden getriggerd als één van onze chromosomen explodeert.
Op een veel grotere schaal treedt er schade op wanneer tektonische platen botsen tijdens een aardbeving. Wist u dat u aardbevingen in de klas kunt registreren met behulp van een zelfgemaakte seismograaf? En als u graag uw eigen apparaten bouwt, dan vindt u het misschien ook leuk om een radiotelescoop te maken van een satellietschotel, waarmee de zon en andere stralende hemellichamen kunnen worden bestudeerd.
We blijven, in dit Internationaal Jaar van de Duurzame Energie voor Iedereen, bij het onderwerp zonnestraling om erachter te komen wat er gebeurt in een zonnepaneel wanneer de zon schijnt. De zon verdwijnt regelmatig achter de wolken, maar – minder vaak – verdwijnt hij om een andere reden: een zonsverduistering. Leer hoe u een zons- en maansverduistering kunt nabootsen in de klas.
Ook al is het meer dan 40 jaar geleden dat de eerste mens op de maan landde, we staan nog steeds voor enorme uitdagingen als het gaat om het reizen naar verdere bestemmingen. Om mars te bereiken bijvoorbeeld, zouden astronauten anderhalf jaar blootgesteld worden aan extreme omstandigheden, ver weg van hulp en opeengepakt in een kleine ruimte. Het doorbrengen van de winter op het onderzoeksstation Concordia op Antarctica lijkt hier op verschillende manieren op: acht maanden kou en duisternis doorstaan, geïsoleerd van de buitenwereld. Daarom stuurt de Europese Ruimtevaartorganisatie ESA een onderzoeker om het overwinterende team te observeren, om zo de invloed van ruimtereizen op fysieke en mentale gezondheid te helpen voorspellen.
We weten allemaal dat lichaamsbeweging belangrijk is voor de gezondheid, maar wist u dat regelmatige beweging ervoor zorgt dat uw lichaam meer mitochondria aanmaakt, de ‘energiefabriekjes’ in onze cellen die verteerd voedsel omzetten in bruikbare energie? Basisschoolleerkracht David Lewis gebruikte voedsel niet als energiebron, maar als inspiratiebron: hij maakte een serie activiteiten over brood waarin microben, fermentatie, migratie, voeding en (natuurlijk) bakken aan bod komen.
Voor oudere leerlingen maakte natuurkundedocent Günter Bachmann leermiddelen om zijn plezier en interesse in de deeltjesfysica te laten zien, tijdens een inspirerend bezoek van twee maanden aan CERN. Adrian Mancuso bracht daarentegen elke werkdag door in de voorhoede van de experimentele natuurkunde – hij ontwikkelde een röntgenapparaat om de structuur van biomolekulen, virussen, kleine cellen en andere kleine objecten beter te begrijpen.
De laatste twee artikelen kunnen alleen op onze website worden gelezen – hier kunt u ook het volledige archief met artikelen bekijken, waarvan vele beschikbaar zijn in verschillende Europese talen. En om op de hoogte te blijven van Science in School en andere hulpmiddelen voor docenten, volgt u ons op onze pas gelanceerde Facebook-pagina: www.facebook.com/scienceinschool